Tìm hiểu về dao gạt mực

Dao gạt mực là một thiết bị quan trọng trong kỹ thuật in lụa. Cùng với bàn in, lưới in và mực in thì dao gạt mực chắc chắn không thể thiếu được rồi nếu như muốn tạo ra được một tác phẩm in lụa hoàn chỉnh. Hình ảnh những người thợ in kéo dao gạt mực trên khung lưới đã trở nên vô cùng quen thuộc của phương pháp in này. Vậy hôm nay hãy cùng chúng tôi tìm hiểu kỹ hơn về dao gạt mực mực nhé.

Hãy xem dao gạt mực có những loại thông dụng nào? Nó có kết cấu gồm bao nhiêu phần? Cách sử dụng như thế nào? Và tác dụng ra làm sao nhé. Chắc hẳn với nhiều người thì những thông tin này còn khá mơ hồ. Nên chúng ta sẽ làm rõ một lần luôn.

Công dụng của dao gạt mực

Dao gạt mực trong in lụa là công cụ được dùng để gạt mực từ khung lưới xuyên qua màng lưới để thấm vào sản phẩm cần in. Giúp cho mực bám dính chắc chắn lên sản phẩm. Với dao, có thể in trên mặt phẳng, nghiêng với nhiều hình dạng khác nhau. Khi biết cách điều chỉnh thiết diện của lưỡi dao thì sẽ điều chỉnh cho mực in xuống ít hay nhiều, mỏng hay dày như ý muốn.

Đặc trưng của dao gạt mực

Đã là một chiếc dao gạt mực tốt thì phải:

• Có khả năng chịu được sự ma sát, mài mòn rất cao.
• Chống chịu được sự ăn mòn, phân hóa của các loại dung môi hữu cơ và các loại axit.
• Dao phải có độ dẻo dai, độ đàn hồi và cả độ bền cũng phải cao nữa.
• Chất liệu làm dao phải không thấm mực, không ra màu; không biến dạng, trương nở khi tiếp xúc với mực in, dung môi,…

Các loại dao gạt mực

Tuy chúng đều có một công dụng chung trong cả quá trình tiến hành in lụa, song lại có rất nhiều loại khác nhau. Qua từng giai đoạn, thời kỳ thì sẽ lại có một loại dao gạt mới được cải tiến để giúp mang lại hiệu quả công việc tốt hơn.

• Đầu tiên người ta sử dụng loại dao gạt có cán được làm bằng gỗ thông và lưỡi thì làm bằng các tấm tapin cao su. Sau lần cải tiến đầu tiên thì dao gạt mực cũng được làm bằng gỗ thông; song được thiết kế đẹp mắt, tiện dụng hơn, giúp người thợ ít bị mỏi tay hơn; còn lưỡi dao thì được làm bằng vỏ lốp xe tải hạng nặng bền bỉ hơn nhiều.
• Còn loại dao gạt mực được cho là tân tiến nhất hiện nay là được làm từ chất liệu nhựa tổng hợp Plastic Polymer. Được xử lý bằng khuôn máy ép Plastic và là dao nguyên khối. Nghĩa là cả cán và lưỡi đều liền nhau. Như vật thì sẽ hữu dụng hơn nhiều.

• Những loại dao gạt mực thế hệ mới thường có cán được làm bằng chất liệu nhôm; loại này thì gọn nhẹ hơn; dễ gia công đẹp mắt; và việc sử dụng cũng dễ dàng hơn. Còn lưỡi dao thì thì được làm bằng nhựa tổng hợp; không những sắc bén mà còn chống mài mòn rất tốt.
• Dao gạt mực cán nhôm lưỡi nhựa. Loại dao này có lưỡi 2 bên hơi dài ra một chút. Nó giúp người thợ in chủ động hơn khi muốn dừng lại ở bất kỳ chỗ nào trong khung lụa. Và nhất là nó được thành khung lụa đỡ không cho ngã vào màn lưới.
• Dao gạt mực bán tự động: Khi sử dụng loại dao này thì người dùng sẽ không cần phải cầm trực tiếp vào dao mà chỉ cần và cần gạt có gắn dao. Khi dùng, chỉ cần kéo một lần rồi dao sẽ gạt trở lại theo chiều còn lại nhờ hệ thống cơ cấu.
• Dao gạt mực tự động: Loại dao này được sử dụng trong hệ thống in lụa tự động từ 4 – 10 màu.

Cấu tạo của dao gạt mực

Dao gạt mực có cấu tạo gồm hai phần chính. Đó là cán dao và lưỡi dao.

Cán dao

Hiện nay có rất nhiều loại dao gạt. Chính vì thế mà chất liệu đẻ làm ra cán dao cũng khá phong phú. Cán dao có thể là được làm bằng gỗ hay bằng nhôm. Nhưng ở các cơ sở in ấn trong nước thì sử dụng dao gạt mực cán gỗ là chủ yếu.

Lưỡi dao

Lưỡi dao gạt có thể được làm bằng cao su lưu hóa; nhựa tổng hợp là chủ yếu. Lưỡi dao có nhiều thiết diện khác nhau dành cho từng loại sản phẩm khác nhau. Có loại lưỡi dao mềm, có loại cứng; có loại lưỡi dao mỏng nhưng cũng có loại dày hơn; hình dáng nhiều loại cũng không giống nhau…